Bu yıl 9.’su düzenlenen ‘Meşkûre Sargut Hatırasına’ programı Üsküdar Üniversitesi’nde ‘Edep’ ana temasıyla gerçekleşti. Programda konuşan Cemalnur Sargut, “Annem Meşkûre Sargut’un bize birinci öğrettiği şey edep. Edep, her yerde, her şeyde Allah’ı görebilme kabiliyetidir.” dedi.
Dr. Öğr. Üyesi H. Dilek Güldütuna: “‘Edep’ o denli bir sözdür ki bütün hayırları kendi zatında toplar”
Necmettin Şahinler: “Edep, kulun Allah’a itirazı terk etmesi ve Allah’tan gelene razı olmasıdır”
Üsküdar Üniversitesi Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü, Kerim Vakfı ve TÜRKKAD iş birliği ile bu yıl 9.’su düzenlenen ‘Meşkûre Sargut Hatırasına’ programı Üsküdar Üniversitesi Nermin Tarhan Konferans Salonunda gerçekleşti.
Tasavvuf kültürü ve literatürüne katkı yapmış kıymetli şahsiyetleri anmak gayesiyle düzenlenen programda açılış konuşmasını Üsküdar Üniversitesi Rektör Danışmanı Cemalnur Sargut yaptı. Dr. Asuman Kulaksız’ın moderatörlüğünde, Yıldız Teknik Üniversitesi Mekatronik Mühendisliği Öğretim Üyelerinden Prof. Dr. V. Emre Ömürlü, Üsküdar Üniversitesi Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü Dr. Öğr. Üyesi H. Dilek Güldütuna ve Müellif Necmettin Şahinler tarafından gerçekleştirilen ‘Edep’ bahisli panelin akabinde ikinci kısımda, Ahmet Kayhan Vakfı’nın katkı ve dayanaklarıyla düzenlenen ‘Hacı Ahmet Kayhan’ı anma programında, Ahmet Kayhan Vakfı Onursal Lideri Mustafa Kayhan konferans verdi.
Cemalnur Sargut: “Edep, her yerde her şeyde Allah’ı görebilme kabiliyetidir”
“Annem Meşkûre Sargut’un bize birinci öğrettiği şey edep.” kelamlarıyla açılış konuşmasına başlayan Cemalnur Sargut, “Edep, her yerde her şeyde Allah’ı görebilme kabiliyetidir.” dedi.
Meşkûre Sargut’un son kelamlarının ‘Allah aşkında buluşalım!’ olduğunu lisana getiren Cemalnur Sargut, toplumda birlik ve beraberliğin fakat Allah aşkında buluşmak suretiyle gerçekleşeceğini tabir etti.
Cemalnur Sargut: “Ye, iç, eğlen lakin hepsini verenin Allah olduğunu idrak et ve bunları helalse yap”
Konuşmasında Cemalnur Sargut, şu anılarını lisana getirdi:
“Hiçbir gün biz meskende bir kahır, hüzün yaşamadık. Bir şeyleri negatif algılamadık. Babam mahpusa girdiğinde başı secdede ‘çok şükür Hz. Yusuf’a eşlik ediyoruz’ diyen bir anne. Hiçbir vakit yüzünde olumsuz bir söz dahi görmedik, daima olumluydu. Nefsin cenneti, ‘bu dünyadaki zevkleri verenden haberdar olarak yaşamak’ demek. Yani ye, iç, eğlen lakin hepsini verenin Allah olduğunu idrak et ve bunları helalse yap. Meşkûre Sargut nefsinin de hakkını verir, öbür alemi ve bu dünyayı birlikte yaşardı. Onun en titizlendiği şey namazdı. Bir ülkeye gideceksek evvel namaz saatlerini öğrenirdi. Pencereyi açar, hava ne kadar soğuk olursa olsun, mescitten ezanın okunuşunu dinler ve çabucak kılardı.
Bir gün konuta hırsız girdiğinde, ‘çocuklar hırsızın çok gereksinimi varmış almış gitmiş, biz giden şeye keyifli olmalıyız’ demişti.”
Cemalnur Sargut: “Annem aleyhte konuşmayı temizlenmek olarak addederdi”
“Bir gün bir hanımefendi annemi düğüne davet etmiş. Annemin de hiç gidecek hali yok, tam özür dileyecekken hanımefendi benim aleyhimde konuşmaya başlamış. O kadar çok konuşmuş ki benim aleyhimde annem ‘ben geleceğim düğüne’ demiş. Neden gittiğini sorduğumda, ‘çünkü seni temizledi kızım, seni o kadar temizledi ki benim de ona borcum oldu, düğününe gidip şahit olacağım.’ dedi. Aleyhte konuşmayı temizlemek olarak addederdi. ‘Üzülme’ sıkıntısı, ‘eğer senin gayenin varsa, sağ ve sol senin için ne diyor hiç düşünme, sen gayesine gerçek yürü, hakikat bildiğinden vazgeçme’. İşte bu türlü bir anne ile yetiştik.”
‘Gönül sahibinden birinci evvel sükût tahsil ediniz’
‘Edep’ bahisli panelin açılışını Ken’an Rifai hazretlerinin Edep şiiriyle yapan Dr. Asuman Kulaksız, “Muhammedî ahlakı bu alemde bize tam hakkıyla öğreten Ken’an Rifai hazretlerinin elinde yetişmiş birisi olarak Meşkûre Sargut’un, ‘edep’ en ön plana çıkan özelliğiydi.” dedi.
Panelin birinci konuşmacısı Meşkûre Sargut’un yanında yetişen Prof. Dr. V. Emre Ömürlü ‘Mutasavvıf Hayatında Kâl ve Hâl Tecellisi’ konusunu ele aldı.
1983 yılında Meşkûre Sargut’un sohbetlerine katılmaya başladığını lisana getiren Prof. Dr. Ömürlü, “Meşkûre Sargut bir sohbetinde ‘Herkesin meşrebi ve zevki başka başkadır, kendine muhalif meşrebe uymaya mecbur değilsin fakat incitmemeye Allah yolunda mecbursun. Buna çalış, kalben ahlaken edebi koruma et. Sana ‘aptal’ desinler, ziyanı yok. Sen yalnız Allah de ve istikamet et’ dedi. Diğer bir sohbetinde ise, ‘gönül sahibinden birinci evvel sükût tahsil ediniz; bize iki türlü sükûtu öğretir gönül sahibi; birisi lisanın sükûtu, oburu kalbin sükûtu. Lisanın susması, yani beyhude kelam söylenmemesi, dedikodudan lisanın koruma edilmesidir. Kalbin sükûtu ise her olanda bir hayır bulmak, beğenilen yahut nahoş her vaki olanı kalben beğenmektir.” dediğini nakletti.
Dr. Öğr. Üyesi H. Dilek Güldütuna: “Edep bütün yeterlilikleri toplamak manasına geliyor”
‘Bütün Hayırların Toplamı Olarak Edep’ isimli sunumunu yapan Dr. Öğr. Üyesi H. Dilek Güldütuna ise şu bilgileri verdi:
“20. yüzyılda olduğu üzere tasavvufun birinci devirlerinden itibaren, tasavvuf ilahi edebi tahsil etme ve hoş ahlak olarak tanım ediliyor. Tasavvuf bir hal ilmi olduğundan okuyarak ya da kelamla değil lakin irşat eden yani bir edip vasıtası ile elde edilebilir. Allah ilâhi edep makamına ulaşıncaya kadar peygamberine edep öğretmeyi sürdürmüş, o makama ulaşınca Hz. Peygamber ‘beni Allah edeplendirdi, ne hoş edeplendirdi’ demiştir. Edep bütün uygunlukları toplamak manasına geliyor. Hz. Peygamber ‘beni Allah edeplendirdi’ derken, ‘bütün güzellikleri bende topladı’, ne hoş edeplendirdi derken ‘beni bütün güzelliklerin yeri yaptı’ manasına işaret etmiştir.”
Necmettin Şahinler: “Edep, haddini bilmektir”
Panelde ‘Peygamberlerin Lisanından Kur’ân’da Edep Örnekleri’ konusunda sunum yapan Müellif Necmettin Şahinler, Meşkûre Sagut ile birinci müsabakasında, Meşkûre Sargut’un söylediği ‘Tasavvuf, kalbin Allah’a itirazı terk etmesidir’ cümlesinden ne kadar etkilendiğini söz ederek kelamlarına başladı.
“Kalp Allah’a itirazı terk etmiş ise her şey bitmiş demektir.” diyen Şahinler konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Tasavvuf şayet edepse ve bütün tekkelerin içerisinde ‘edep yâhu’ diye bir levha varsa, o vakit ‘gerçek edep nedir?’ sorusunun yanıtı, ‘kulun Allah’a itirazı terk etmesi ve Allah’tan gelene razı olmasıdır’ diye özetleyebiliriz. Kur’ân’da ‘Allah’ın sınırları’ formunda bir söz var. Şayet edep Allah’ın hudutları ise kişinin Allah karşısında nerede duracağını bilmesi en hoş edeptir. Bu hudutları aşmaması da bir edeptir. Edep, haddini bilmektir. Şeriatin edebi ‘ben’ demeyi bırakmak, tarikatin edebi ‘sen’ demeyi bırakmak, hakikatin edebi ise ‘bizim’ ötesine geçmek, yani görüneni son hakikat olarak değerlendirmemek. Edep, gözün gördüğünü, kalbin yalanlamamasıdır.”
M. Mustafa Kayhan: “Güneşi anlatmak için güneş üzere yanmak lazım”
İkinci kısımda gerçekleştirilen ‘Hacı Ahmet Kayhan’ anma programında konuşan Ahmet Kayhan Vakfı Onursal Lideri M. Mustafa Kayhan, “Bu kısımda insan-ı kâmil Hacı Ahmet efendiyi tanıtmaya uğraş edeceğiz. Ancak bu türlü zatları tanıtmak epeyce güç herhâlde. Güneşi tanıtırken ondan yalnızca ışığıyla, sıcaklığıyla, ışınlarıyla bahsetmek kâfi değil, güneşi anlatmak için güneş üzere yanmak lazım.” dedi.
Hacı Ahmet Kayhan Efendi’nin tasavvuf anlayışında bahseden M. Mustafa Kayhan, şu bilgileri verdi:
“Hacı Ahmet Kayhan Efendi’nin tasavvuf anlayışında, tasavvufun şeriate bağlı ağır bir ibadet hayatıyla yaşanıp haram menfaat ve haram şehvetten uzak durarak, tüm insanlara hizmet içinde olup tüm varlıklara ayrım yapmadan merhamet ve şefkatle yaklaşarak Allah’a ulaşmanın anahtarına sahip olunacağı vardır. Kur’ân’ın ve peygamberin buyruklarını harfiyen yerine getirmeden tasavvuf ehli olunamayacağını tabir etmiştir.
Ahmet Efendi, tüm insanlığa renk, lisan, din ayrımı gözetmeksizin tüm varlığa sevgi, merhamet ve şefkatle yaklaşmıştır. ‘Hepimiz Âdemin evlatlarıyız, ayrım yok’ demiş ve ‘var olan her şey Allah’ın kuludur, hepsi için çalışmak gerekir’ buyurmuştur. İnsani bedellere büyük ehemmiyet verip, insanın etrafına ve insanlığa karşı vazifeleri üzerinde önemli bir formda durmuş, bilhassa edep ve ahlak ilmini öğrencilerine kazandırmak için büyük bir gayret sarf etmiştir.”
Programın sonunda Üsküdar Üniversitesi Rektör Danışmanı Cemalnur Sargut tarafından Ahmet Kayhan Vakfı Onursal Lideri M. Mustafa Kayhan’a ve vakfın mütevelli lideri Erdem Bahşi’ye katkılarından dolayı şilt takdim edildi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
